IGBO: Mmejọ ntuli aka na ntaramahụhụ n’okpuru iwu ntuli aka Naijiria 2022
Nkeji 2 nke usoro iwu mpụ nke Naijiria na-akọwa mmejọ dị ka omume ma ọ bụ mpụ nke na-eme ka onye na-eme ihe ahụ ma ọ bụ na-eme ka ọ bụrụ na a ga-ata ya ahụhụ n’okpuru koodu ma ọ bụ omume ma ọ bụ iwu ọ bụla. Mmejọ ntuli aka bụ omume ọ bụla – omume ma ọ bụ arụghị ọrụ nke iwu ma ọ bụ iwu ntuli aka machibidoro na mmebi nke na-adọta ntaramahụhụ. Onye isi ala Muhammadu Buhari bịanyere aka n’akwụkwọ iwu ntuli aka 2022 na Iwu na 25th nke February, 2022. Mmebi ma ọ bụ mmebi nke ụfọdụ n’ime ihe ndị a na-adọta ụfọdụ ntaramahụhụ, nke na ikpe nwere ike ịbụ nra, oge mkpọrọ, ma ọ bụ abụọ. Ndị a bụ mmejọ ntuli aka dịka enyere na iwu ntuli aka 2022:
Mmejọ gbasara ndebanye aha: Nkeji 114
Onye na-
(a) na-enweghị ikike, mebie, mebie, mebie ma ọ bụ wepụ ma ọ bụ mee mgbanwe ọ bụla na ọkwa ọ bụla ma ọ bụ akwụkwọ achọrọ maka ebumnuche ndebanye aha n’okpuru Iwu a;
(b) gosipụtara onwe ya ịbụ ma ọ bụ mee omume ọ bụla ọ bụ n’aha ma ọ bụ nkọwa ọ bụla, gụnyere n’akwụkwọ ndekọ aha ndị ntuli aka maka mpaghara nke na-enweghị ikike idebanye aha ya ma ọ bụ kpatara ya. ka edebanye aha na ihe karịrị otu ndebanye aha ma ọ bụ ebe ngbanwe;
(c) na-ebipụta nkwupụta ma ọ bụ akụkọ ọ bụla nke ọ maara na ọ bụ ụgha ma ọ bụ na-ekwenyeghị na ọ bụ eziokwu iji gbochie ndị tozuru oke idebanye aha ịdebanye aha dịka ndị ntuli aka;
(d) na-eme na ndekọ ọ bụla, ndebanye aha ma ọ bụ akwụkwọ ọ bụla achọrọ ka ọ kwadebe, bipụta ma ọ bụ dobe maka ebumnuche ndebanye aha, ntinye ma ọ bụ nkwupụta ọ bụla ọ maara na ọ bụ ụgha ma ọ bụ na-ekwenyeghị na ọ bụ eziokwu;
(e) na-egbochi ma ọ bụ gbochie onye ọrụ ndebanye aha ma ọ bụ onye na-ahụ maka ngbanwe n’ịrụ ọrụ ya;
(f) na-enweghị ikike kwesịrị ekwesị, na-eyi njirimara onye ọrụ ndebanye aha ma ọ bụ onye na-enyere aka ndebanye aha ma ọ bụ na-eyi ihe ọ bụla ọzọ na-egosi na ọ bụ njirimara onye ọrụ ndebanye aha ma ọ bụ onye enyemaka ndebanye aha;
(g) adịgboroja kaadị ndebanye aha; ma ọ bụ
(h) na-eme ndebanye aha ma ọ bụ ngbanwe nke ndị ntuli aka n’ebe ma ọ bụ ebe a na-akọwaghị ya, na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya n’ikpe kacha nta nke ₦1,000,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12 ma ọ bụ abụọ.
Mmejọ gbasara nhọpụta: Nkeji 115
(1) Onye –
(a) chepụta akwụkwọ nhọpụta ọ bụla ma ọ bụ ụdị nsonaazụ,
(b) kpachaara anya mebie ma ọ bụ mebie akwụkwọ nhọpụta ma ọ bụ ụdị nsonaazụ ọ bụla,
(c) na-ebugara onye ọrụ ntuli aka akwụkwọ nhọpụta ọ bụla ma ọ bụ ụdị nsonaazụ ọ maara na a ga-eme ya,
(d) binye aka n’akwụkwọ nhọpụta ma ọ bụ akwụkwọ rịzọlt dị ka onye ga-azọ ọkwa n’ihe karịrị otu ntuli aka n’otu ntuli aka,
(e) chepụta akwụkwọ ntuli aka ọ bụla ma ọ bụ akara gọọmentị na akwụkwọ ntuli aka ọ bụla ma ọ bụ asambodo nloghachi ma ọ bụ ụdị nsonaazụ ọ bụla,
(f) na-ama ụma mebie akwụkwọ ntuli aka ọ bụla ma ọ bụ akara gọọmentị na akwụkwọ ntuli aka ọ bụla ma ọ bụ asambodo nloghachi ma ọ bụ ụdị nsonaazụ ọ bụla,
(g) na-enweghị ikike na-enye onye ọ bụla akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ akwụkwọ nsonaazụ,
(h) na-ama ụma tinye n’igbe ntuli aka ọ bụla akwụkwọ ma ọ bụ akwụkwọ arụpụtaghị ihe ọ bụla,
(i) na-ama ụma na-ewepụ akwụkwọ vootu ọ bụla ma ọ bụ akwụkwọ rịzọlt, ma e nyeghị ya akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ akwụkwọ rịzọlt a n’ebe ahụ;
(j) na-enweghị ikike na-emebi ma ọ bụ n’ụzọ ọ bụla ọzọ na-egbochi igbe ntuli aka ma ọ bụ ọdịnaya ya ma ọ bụ akwụkwọ ntuli aka ọ bụla ma ọ bụ ụdị nsonaazụ mgbe ahụ ejiri ya ma ọ bụ enwere ike iji ya mee ihe maka ntuli aka,
(k) binye aka n’akwụkwọ nhọpụta nke na-ekwe ka ịbụ onye na-eme ntuli aka na ntuli aka mara na ya erughị eru ịbụ onye ntinye aka na ntuli aka ahụ,
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe ruo ogologo oge kacha nga maka afọ abụọ.
(2) Onye –
(a) na-enweghị ikike kwesịrị ekwesị na-ebipụta akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ ihe a na-ekwu na ọ ga-abụ ma ọ bụ nwee ike iji ya dị ka akwụkwọ nhoputa ndi ochichi ma ọ bụ ụdị nsonaazụ na ntuli aka,
(b) Ndi Commission nyere ikike ibipụta akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ akwụkwọ rịzọlt, bipụta karịa ọnụọgụ ma ọ bụ ọnụọgụ kọmiti nyere ikike,
(c) na-enweghị ikike, a na-ahụ ya na akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ akwụkwọ nsonaazụ mgbe ọ na-anọghị na ntuli aka na n’oge ntuli aka nke ezubere maka akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ akwụkwọ nsonaazụ, emezubeghị. ,
(d) na-arụpụta, wuo, ibubata na Naijiria, nwere n’aka ya, na-enye ndị ọrụ ntuli aka ma ọ bụ ihe eji eme ntuli aka, ma ọ bụ mee ka a rụpụta, wuo ma ọ bụ bubata na Nigeria, na-enye onye ọrụ ntuli aka ọ bụla maka ya. eji maka ebumnuche ntuli aka ọ bụla, igbe ntuli aka ọ bụla gụnyere akụkụ ọ bụla, ngwa ngwa, ngwaọrụ ịtụ vootu ma ọ bụ usoro ma ọ bụ nke enwere ike itinye akwụkwọ ntuli aka ma ọ bụ ụdị nsonaazụ ma ọ bụ tinye na nzuzo ma ọ bụ chekwaa ya, ma ọ bụ ebe etinyere ya n’oge ntuli aka nwere ike tụgharịa na nzuzo. , edobere ma ọ bụ megharịa ya,
na-eme mpụ ma bụrụ onye a ga-akwụ ụgwọ na ikpe kacha mma nke ₦50,000,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka oge na-erughị afọ 10 ma ọ bụ abụọ.
(3) Mgbalị ime mmejọ ọ bụla n’okpuru ngalaba a ka a ga-ata ahụhụ n’otu aka ahụ dị ka mmebi ahụ n’onwe ya.
Omume ọgba aghara na nzukọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị: Nkeji 116
Onye ọ bụla, na nzukọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị –
(a) na-eme ma ọ bụ kpalie onye ọzọ ime ihe n’ụzọ na-adịghị mma maka igbochi azụmahịa nke azụmahịa nke kpọkọtara nzukọ ahụ, ma ọ bụ
(b) nwere ngwa ọgụ ma ọ bụ akụ ụta na-akpasu ya iwe;
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe na ikpe kacha elu nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12 ma ọ bụ ha abụọ.
Iji kaadị ndị ịtụ vootu eme ihe na-ezighi ezi: Nkeji 117
Onye ọ bụla –
(a) inwe ikike inweta kaadị ịtụ vootu, nye ya onye ọzọ ka o were mee ntuliaka na-abụghị onye ọrụ a họpụtara ma na-arụ ọrụ ya n’okpuru iwu a.
(b) ọbụghị onye ọrụ na-arụ ọrụ na-arụ ọrụ ya n’okpuru iwu a, na-anata kaadị ntuli aka ọ bụla n’aha onye ọzọ ma ọ bụ ndị mmadụ maka iji ya mee ntuli aka na-eji aghụghọ eme ihe;
(c) na-enweghị ihe ngọpụ iwu kwadoro nwere ihe karịrị otu kaadị ntuli aka n’aka ya, ma ọ bụ
(d) na-azụta, ree, zụta ma ọ bụ zụọ ahịa, na kaadị ndị ntuli aka ma ọ bụghị dị ka enyere n’iwu a,
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe na ikpe kacha elu nke ₦1,000,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa iri na abụọ ma ọ bụ ha abụọ.
Iji ụgbọ ala eme ihe na-ezighi ezi: Nkeji 118
(1) Ọ dịghị onye ga-enye maka ebumnobi nke ibuga onye ọ bụla ọzọ n’ụlọ ọrụ ndebanye aha ma ọ bụ na ngalaba ntụli aka ọ bụla ụgbọ ala ma ọ bụ ụgbọ mmiri gọọmenti, ma ọ bụ ụgbọ ala ma ọ bụ ụgbọ mmiri ọ bụla nke ụlọ ọrụ ọha ma e wezụga n’ihe gbasara onye nwere ikike nkịtị. iji ụgbọ ala ma ọ bụ ụgbọ mmiri dị otú ahụ na mberede n’ihe gbasara onye ọrụ ntuli aka.
(2) Onye ọ bụla nke megidere iwu nke ngalaba a, mebie iwu ma bụrụ onye a mara ya nra kacha nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ ruo ọnwa isii ma ọ bụ ha abụọ.
Nkwenye na ịtụ vootu mgbe erughị eru: Nkeji 119
(1) Onye ọ bụla –
(a) na-achọ ka etinye ya na ndepụta ntuli aka ọ bụla n’aha onye ọzọ, ma aha dị otú ahụ bụ nke onye dị ndụ ma ọ bụ nwụrụ anwụ ma ọ bụ nke onye akụkọ ifo;
(b) N’ịbụ onye nwere otu oge na ihe ọmụma ya, etinyeghị ya n’ụzọ na-ekwesịghị ekwesị na ndepụta ndị ịtụ vootu n’okpuru Iwu a dị ka onye ntụli aka nke tozuru oke ịtụ vootu na ntuli aka ọ bụla, na-etinye, ma ewezuga dịka iwu a nyere ikike, ka etinye ya na ndepụta ndị ntuli aka ọ bụla akwadoro. maka mpaghara ọ bụla dịka onye ntuli aka na ntuli aka,
(c) tinye akwụkwọ maka ntuli aka n’aha onye ọzọ, ma aha dị otú ahụ bụ nke onye dị ndụ ma ọ bụ nke nwụrụ anwụ ma ọ bụ nke onye akụkọ ifo;
(d) N’ịbụ onye e mere votu otu ugboro na ntuli aka na-emetụta na otu ntuli aka maka akwụkwọ ntuli aka ọzọ.
(e) votu ma ọ bụ ịgbalị ịtụ vootu na ntuli aka ebe ọ ma na o rughị eru ịtụ vootu na ntuli aka ahụ, ma ọ bụ
(f) kpalie ma ọ bụ nweta onye ọ bụla ọzọ ịtụ vootu na ntuli aka na-ama na onye ọzọ ahụ erughị eru ịtụ vootu na ntuli aka;
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe na ikpe kacha elu nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12 ma ọ bụ ha abụọ.
(2) Onye ọ bụla nke mejọrọ nraranye ma ọ bụ nyere aka, kwadoro, ndụmọdụ ma ọ bụ nweta mmejọ ahụ, ga-akwụ ụgwọ maka nra kacha elu nke ₦ 500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12 ma ọ bụ abụọ.
Nhazi nke ọrụ: Nkeji 120
(1) Onye ọrụ ọ bụla ahọpụtara maka ebumnuche nke iwu a, onye na-enweghị ihe ngọpụ iwu kwadoro mere ihe ọ bụla ma ọ bụ hapụ ime ihe megidere ọrụ ọchịchị ya na-emebi iwu ma bụrụ onye a ga-akwụ ụgwọ na ikpe kacha elu nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ya. oge nke ọnwa 12 ma ọ bụ abụọ.
(2) Onye ọ bụla na-ahụ maka ntuli aka nke na-emeghị ngwa ngwa na ngalaba ntuli aka ya n’ụbọchị ntuli aka na-enweghị ihe ngọpụ iwu kwadoro na-eme mmebi iwu nke enweghị ọrụ ma bụrụ onye a mara ikpe na ntaramahụhụ kacha elu nke ₦ 500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12. ma ọ bụ ha abụọ.
(3) Onye ọ bụla na-ahụ maka ịtụ vootu, otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ma ọ bụ onye nnọchi anya pati nke gbakọtara izu nkwuputa ụgha nke nsonaazụ ntuli aka na-eme mmejọ ma bụrụ onye a ga-ama ya ikpe kacha ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa iri na abụọ ma ọ bụ ha abụọ.
(4) Onye ọ bụla nke kwusara ma ọ bụ bipụta nsonaazụ ntuli aka na-ama na ọ bụ ụgha ma ọ bụ nke dị iche na asambodo nlọghachi nke mbinye aka na-eme na mmejọ ma bụrụ onye a mara ikpe na mkpọrọ maka ọnwa 36.
(5) Onye ọrụ ọ bụla na-alọghachite ma ọ bụ onye ọrụ nchịkọta nke na-ebuga ma ọ bụ mee ka e nyefee ya akwụkwọ nkwụghachi azụ ụgha na-ama na ọ bụ ụgha, mejọrọ ma bụrụ onye a mara ikpe na mkpọrọ ruo oge kachasị elu nke afọ atọ na-enweghị nhọrọ nra.
(6) Onye ọ bụla nke wetara ma ọ bụ mee ka e nyefee ya akwụkwọ nkwụghachi ụgha, mara na ọ bụ ụgha na mgbasa ozi ọ bụla na-emejọ ma bụrụ onye a mara ikpe na mkpọrọ ruo afọ atọ.
Nri iri ngo na ịgba izu: Nkeji 121
(1) Onye ọ bụla na-eme nke ọ bụla n’ime ihe ndị a –
(a) ozugbo ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè, site n’onwe ya ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ n’aha ya, na-eme ka onyinye ọ bụla, mbinye ego, onyinye, nkwa, ịzụrụ ma ọ bụ nkwekọrịta nye ma ọ bụ maka onye ọ bụla, iji mee ka onye dị otú ahụ nweta. ma ọ bụ ịgba mbọ nwetaghachi onye ọ bụla dịka onye otu ụlọ omebe iwu ma ọ bụ n’ụlọ ọrụ nhọpụta ma ọ bụ votu onye ọ bụla na ntuli aka ọ bụla;
(b) n’elu ma ọ bụ n’ihi onyinye ọ bụla, mbinye ego, onyinye, nkwa, ịzụrụ ma ọ bụ nkwekọrịta n’ụzọ rụrụ arụ, ma ọ bụ itinye aka ma ọ bụ nkwa ma ọ bụ gbalịsie ike inweta, nlọghachi nke onye ọ bụla dị ka onye òtù nke ụlọ omebe iwu ma ọ bụ n’ụlọ ọrụ ahọpụtara ma ọ bụ votu onye ọ bụla n’ime ntuli aka ọ bụla;
(c) agamnihu ma ọ bụ na-akwụ ụgwọ ma ọ bụ na-eme ka a kwụọ ya ma ọ bụ maka iji onye ọ bụla ọzọ ego ọ bụla, n’ebumnobi na ego ahụ ma ọ bụ akụkụ ya ọ bụla ga-emefu na ngarị na nhọpụta ọ bụla, ma ọ bụ onye na-ama ụma na-akwụ ụgwọ ma ọ bụ na-eme ka ọ bụrụ ya. ugwo ego ọ bụla nye onye ọ bụla na-ewepụ ma ọ bụ kwụghachi ego ọ bụla kpamkpam ma ọ bụ n’akụkụ akụkụ etinyere na ngarị na ntuli aka ọ bụla;
(d) mgbe ntuli aka ọ bụla gasịrị ozugbo, ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè, site n’onwe ya, ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ n’aha ya na-enweta ego ọ bụla ma ọ bụ nlebara anya bara uru n’ihi onye ọ bụla mere ntuli aka ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu, ma ọ bụ kpalie onye ọ bụla ọzọ. ịtụ vootu ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu ma ọ bụ ime ka onye ọ bụla na-eme ntuli aka ka ọ ghara ịchepụta vootu maka onwe ya na ntuli aka ọ bụla;
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe na ikpe kacha elu nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa 12 ma ọ bụ ha abụọ.
(2) Onye ntụli aka mejọrọ ngarị ebe tupu ma ọ bụ n’oge ntuli aka ozugbo ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè site n’onwe ya ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ n’aha ya, nata, kwenye ma ọ bụ nkwekọrịta maka ego ọ bụla, onyinye, mbinye ego, ma ọ bụ nlebara anya bara uru. , ụlọ ọrụ, ebe ma ọ bụ ọrụ, maka ya onwe ya, ma ọ bụ maka onye ọ bụla ọzọ, maka ịtụ vootu ma ọ bụ ikwere ịtụ vootu ma ọ bụ maka ịhapụ ma ọ bụ ikweta ịzere ịtụ vootu na ntuli aka ọ bụla.
(3) Ọ dịghị ihe ọ bụla dị na ngalaba a ga-agbatị ma ọ bụ tinye aka na ego a kwụrụ ma ọ bụ kwenye na a ga-akwụ maka ma ọ bụ n’ihi mmefu ọ bụla iwu kwadoro nke a na-enweta na ma ọ bụ gbasara ntuli aka ọ bụla.
(4) Onye ọ bụla nke mejọrọ iri ngo ga-ata ụta na ikpe kachasi ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ ruo ọnwa iri na abụọ ma ọ bụ ha abụọ.
(5) Onye ọ bụla nke na-agba izu, nyere aka ma ọ bụ kwadoro onye ọ bụla ọzọ ime iwu ọ bụla n’okpuru akụkụ nke iwu a na-eme otu mmejọ ahụ ma bụrụkwa otu ntaramahụhụ ahụ.
(6) Maka ebumnuche nke iwu a, a ga-ewere onye ndoro-ndoro anya ka o mere mmejọ ma ọ bụrụ na ejiri amamihe na nkwenye ya mee ya.
Ihe achọrọ maka nzuzo na ntuli aka: Nkeji 122
(1) Onye ọ bụla na-abịa na ngalaba ntuli aka gụnyere onye ọrụ ọ bụla edoro maka ntụli aka ntuli aka na ndị na-enyere ya aka na onye ọ bụla na-eme ntuli aka na ndị na-aga ntuli aka na-abịa n’ebe ịtụ vootu ma ọ bụ n’ebe a na-agbakọta, dị ka ọ dị. ga-edobe ma nye aka n’idebe nzuzo nke ntuli aka ahụ.
(2) Ọ dịghị onye ọ bụla bịara n’ụlọ ntu ntuli aka dị n’okpuru ngalaba a ga-enye onye ọ bụla ozi gbasara aha ma ọ bụ nọmba dị n’akwụkwọ ndekọ aha onye ọ bụla nwere ma ọ bụ na-emebebeghị ntuli aka na ebe ahụ. nke ịtụ vootu.
(3) Ọ dịghị onye ga –
(a) itinye aka na onye na-atụ vootu na-atụ vootu ya, ma ọ bụ site n’ụzọ ọ bụla ọzọ nweta ma ọ bụ gbalịa inweta na ngalaba ntuli aka, ozi gbasara onye ndoro-ndoro nke onye ntụli aka n’ebe ahụ na-achọ ịtụ vootu maka ma ọ bụ tụbara ya; ma ọ bụ
(b) na-agwa onye ọ bụla ọzọ ozi ọ bụla enwetara na ngalaba ntụli aka n’oge ọ bụla gbasara onye ndoro-ndoro nke onye ntuli aka na-achọ ịtụ vootu ma ọ bụ tụpụtagoro ya.
(4) Onye ọ bụla nke na-eme ihe megidere ihe ndị dị n’akụkụ a na-eme mmebi iwu ma bụrụ onye a mara ya nra kacha nta nke ₦ 100,000 ma ọ bụ mkpọrọ ruo ọnwa atọ ma ọ bụ ha abụọ.
Ntuli aka na-ezighi ezi na nkwupụta ụgha: Nkeji 123
Onye ọ bụla –
(a) ịtụ vootu na ntuli aka ma ọ bụ kpalie ma ọ bụ nweta onye ọ bụla ịtụ vootu na ntuli aka, ebe ọ mara na amachibidoro ya ịtụ vootu na ntuli aka;
(b) tupu ma ọ bụ n’oge ntuli aka, na-ebipụta nkwupụta ọ bụla nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ntuli aka dị otú ahụ na-ama na ọ bụ ụgha ma ọ bụ n’amaghị ama maka eziokwu ya ma ọ bụ ụgha; ma ọ bụ
(c) tupu ma ọ bụ n’oge ntuli aka na-ebipụta nkwupụta ọ bụla gbasara àgwà onwe onye ma ọ bụ omume nke onye na-eme ntuli aka gbakọrọ iji kpalie ohere nke nhoputa ndi ochichi ma ọ bụ ịkwalite ma ọ bụ nweta ntuli aka nke onye ọzọ na nkwupụta dị otú ahụ bụ ụgha ma e bipụtara ya na-enweghị. ezi ihe ndabere maka nkwenye nke onye na-ebipụta ya na nkwupụta ahụ bụ eziokwu,
na-eme mpụ ma bụrụ onye a mara ya ikpe na ikpe kacha elu nke ₦100,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa isii ma ọ bụ ha abụọ.
Ntuli aka nke onye na-edeghị aha ya: Nkeji 124
(1) Onye ọ bụla nke mara ụma mee ntụli aka ma ọ bụ nwaa ịtụ vootu na mpaghara nke aha ya na-anọghị n’akwụkwọ ndị ntuli aka na-eme ajọ omume ma bụrụ onye a mara ya nra kacha nke ₦100,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka oge. nke ọnwa isii ma ọ bụ abụọ.
(2) Onye ọ bụla nke mara ụma webata n’otu nhoputa ndi ochichi n’oge ntuli aka nke kaadị ntuli aka e nyere onye ọzọ na-eme mmejọ ma bụrụ onye a mara ya nra nke ₦ 100,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa isii ma ọ bụ abụọ.
Omume ọgba aghara na ntuli aka: Nkeji 125
Onye ọ bụla na-eme ntuli aka ma ọ bụ kpalie ndị ọzọ ime ihe n’ụzọ na-adịghị mma na-eme ihe ọjọọ ma bụrụ onye a mara ya nra kacha nta nke ₦500,000 ma ọ bụ mkpọrọ ruo ọnwa iri na abụọ ma ọ bụ ha abụọ.
Mmejọ n’ụbọchị ntuli aka: Nkeji 126
(1) Ọ dịghị onye ga-eme ihe ọ bụla n’ime ihe ndị a ma ọ bụ ihe ndị a na mpaghara ntụli aka ma ọ bụ n’ebe dị anya nke mita 300 nke ngalaba ntuli aka n’ụbọchị e mere ntuli aka –
(a) akwa maka votu;
(b) ịrịọ maka votu onye ọ bụla n’ime ntuli aka;
(c) mee ka onye ọ bụla kwenye ka ọ ghara ịtụ vootu maka onye ọ bụla n’ime ha;
(d) mee ka onye ọ bụla kwenye ka ọ ghara ịtụ vootu na ntuli aka;
(e) tie mkpu banyere nhọpụta ahụ;
(f) na-eji ngwa ọgụ ọ bụla na-akpasu iwe ma ọ bụ na-eyi uwe ọ bụla ma ọ bụ nwee ihu ọ bụla ma ọ bụ ihe ịchọ mma ọ bụla nke na ihe ọ bụla a na-agbakọ iji yie ndị ntuli aka egwu;
(g) gosi, iyi ma ọ bụ nye ọkwa ọ bụla, akara, foto ma ọ bụ kaadị nnọkọ ọ bụla na-ezo aka na ntuli aka;
(h) jiri ụgbọ ala ọ bụla nwere agba ma ọ bụ akara nke otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị n’ụzọ ọ bụla;
(i) loiter na-enweghị ihe ngọpụ iwu kwadoro mgbe emechara ntuli aka ma ọ bụ mgbe a jụrụ ịtụ vootu;
(j) napụ ma ọ bụ mebie ihe nhọpụta ọ bụla; na
(k) siren dị ọcha.
(2) Ọ dịghị onye ga-anọ n’akụkụ ebe a na-eme ntuli aka ma ọ bụ ụlọ ọrụ nchịkọta n’ụbọchị a ga-eme ntuli aka –
(a) kpọkọta, jide ma ọ bụ gaa nzukọ ọhaneze ọ bụla n’oge awa ntuli aka dị ka Kọmịshọn nwere ike nye iwu;
(b) ọ gwụla ma ahọpụtara n’okpuru Iwu a ime ọkwa ọkwa, rụọ ọrụ megaphone ọ bụla, amplifier ma ọ bụ ngwa adreesị ọha; ma ọ bụ
(c) iyi ma ọ bụ buru baajị, akwụkwọ mmado, ọkọlọtọ, ọkọlọtọ ma ọ bụ akara ọ bụla metụtara otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ma ọ bụ ntuli aka.
(3) Onye megidere nke ọ bụla n’ime ihe ndị dị n’akụkụ a na-emebi iwu ma bụrụ onye a mara ya nra nke ₦100,000 ma ọ bụ mkpọrọ ruo ọnwa isii maka mmebi iwu ọ bụla.
(4) Onye ọ bụla nke na-apụnara ma ọ bụ mebie ihe nhọpụta ọ bụla ma ọ bụ ngwa ntuli aka ọ bụla, mejọrọ ma bụrụ onye a mara ikpe na mkpọrọ maka ọnwa iri abụọ na anọ.
Mmetụta na-enweghị isi: Nkeji 127
Onye na-
(a) n’omume rụrụ arụ site n’onwe ya ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ n’oge ọ bụla ka e kwupụtachara ụbọchị ntuli aka, na-enye ma ọ bụ na-enye ma ọ bụ na-akwụ ụgwọ ego ma ọ bụ maka onye ọ bụla maka nzube nke imebi onye ahụ ma ọ bụ ihe ọ bụla. onye ọzọ ịtụ vootu ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu na ntuli aka dị otú ahụ, ma ọ bụ n’ihi onye dị otú ahụ ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ merela ntuli aka ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu na ntuli aka dị otú ahụ; ma ọ bụ
(b) ịbụ onye ntuli aka, na-anabata ma ọ bụ nara ego ma ọ bụ mkpata ọ bụla ọzọ n’ime oge ọ bụla ekwuru na paragraf (a), mejọrọ ma bụrụ onye a mara ya nra nke ₦100,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka ọnwa iri na abụọ. ma ọ bụ ha abụọ.
Egwu: Nkeji 128
Onye na-
(a) ozugbo ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè, site n’onwe ya ma ọ bụ onye ọzọ na-anọchite anya ya, na-eji ma ọ bụ yie egwu iji ike ọ bụla, ime ihe ike ma ọ bụ mgbochi;
(b) na-ebute ma ọ bụ na-eyi egwu ime ya ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ, ihe ọ bụla dị obere ma ọ bụ nnukwu mmerụ ahụ, mmebi, mmebi ma ọ bụ mfu ma ọ bụ megide mmadụ iji kpalie ma ọ bụ ịmanye onye ahụ ka ọ votu ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu, ma ọ bụ n’ihi na onye dị otú ahụ mere votu ma ọ bụ hapụ ịtụ vootu;
(c) site na ntọhapụ, nrapagide, ma ọ bụ ngwa aghụghọ ma ọ bụ mgbagha, na-egbochi ma ọ bụ gbochie iji votu ahụ eme ihe n’efu site n’aka onye na-eme ntuli aka ma ọ bụ si otú ahụ manye, kpalie ma ọ bụ merie onye ntuli aka inye ma ọ bụ hapụ inye votu ya; ma ọ bụ
(d) gbochiri onye ọ bụla na-achọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị ka ọ ghara iji mgbasa ozi n’efu, ụgbọ ala ahọpụtara, ịchịkọta nkwado ndọrọ ndọrọ ọchịchị na mkpọsa na ntuli aka,
mejọrọ ma bụrụ onye a mara ya nra nke ₦1,000,000 ma ọ bụ mkpọrọ maka afọ atọ.
Mmejọ ndị metụtara icheta: Nkeji 129
Mmejọ ndị e zoro aka na ya na iwu a ga-emetụta icheta onye otu ụlọ omebe iwu na onye otu kansụl Mpaghara mutatis mutandis.
Translation from English Language to Hausa Language was done using Google Translate.
Download the Nigerian Electoral Act 2022 App below
.
.
.